Kruisingschema’s

Een goed kruisingsschema draagt bij aan een probleemloos en winstgevend nageslacht van de veestapel. Xsires is expert op het gebied van kruisingsfokkerij. Daarom leggen wij graag uit wat de begrippen verdringingskruising, rotatiekruising, driewegkruising en vierwegkruising inhouden in de praktijk.

Heb je een bepaald ras in de melkveehouderij die niet bij jouw bedrijf past? Dan kun je kiezen voor de verdringingskruising. Dit houdt in dat we het oorspronkelijke ras verdringen door een nieuw ras met een geheel andere bloedvoering in te kruisen. Door hiermee door te gaan, zal na vier generaties het oorspronkelijke ras zijn verdwenen. Het nadeel van dit kruisingsschema is dat je de goede eigenschappen van het bestaande ras ook kwijtraakt. Het heterosis-effect zal uiteindelijk op 0% staan.

Naast verdringingskruising bieden we rotatiekruising aan. Bij rotatiekruising maken we gebruik van twee rassen die het beste aansluiten op je bedrijfsvoering en wensen. Bij deze kruising blijft het oorspronkelijke heterosis-effect op 67% staan. Na onze jarenlange praktijkervaring blijkt dat de stierkeuze na de eerste generatie zeer belangrijk is om de gewenste koe te fokken die je voor ogen hebt. De spreiding tussen de nakomelingen zal groter zijn na een tweede kruising (F2). Hierdoor is de kans op tegenvallers in een tweewegkruising groter.

Maar als je de juiste stieren op basis van bloedvoering en compensatieparing (bijvoorbeeld: hoogtemaat) gebruikt, zul je prima melkvee fokken. De positieve eigenschappen van beide rassen blijven dan behouden. Het toepassen van dit kruisingsschema werkt dan ook erg overzichtelijk, en geeft de mogelijkheid om zeer doelgericht verbeteringen toe te passen binnen de veestapel.

Vind je de rotatiekruising met twee rassen niet voldoende? Bij de driewegkruising kruisen we drie rassen met elkaar. Dit zorgt ervoor dat je maar liefst 85% van het heterosis-effect behoudt! Je eigen voorkeur, bedrijfssituatie en de uitgangssituatie van je veestapel is bepalend voor jouw keuze in rassen. Het doel blijft dat de nakomeling beter presteert op gezondheid en vitaliteit dan het moederdier.

Bij dit kruisingsschema blijkt dat de nakomelingen het beste scoren op de eigenschappen waar de erfelijkheidsgraad het laagst van is:

vruchtbaarheid

klauwgezondheid

uiergezondheid

kalvervitaliteit

celgetal

Wat opvalt is de eenheid in de tweede kruising qua bouw, benen en uier. Dat is het gevolg van de keuze van een derde ras. Ook in latere generaties blijft de melkveestapel uniform en het heterosis effect intact. Door de verschillende rassen blijft de bloedverwantschapsgraad laag in je veestapel. Dat maakt iedere kruising een nieuwe en gezonde kruising!

Naast een driewegkruising is een kruisingsschema van Xsires met vier rassen ook een mogelijkheid. Dit wordt een vierwegkruising genoemd. Alleen het verschil bij het gebruik van drie rassen is minimaal, en het fokschema zal na verloop van enkele generaties alsmaar ingewikkelder worden. De meerwaarde is dus zeer gering bij het gebruik van vier rassen.